Bạn đã bao giờ tức giận cực kỳ và rồi bật khóc chưa? Trong khi một vài người hay la hét khi tức giận thì một số khác lại rơi nước mắt. Tùy vào hoàn cảnh mà trải nghiệm này có thể làm bạn bối rối, xấu hổ và bực bội, và bạn sẽ tự hỏi tại sao mình lại như vậy.
Have you ever been really angry and found yourself in tears? While some people shout and scream when they’re angry, some people cry when they’re mad. Depending on the circumstances, this experience can be confusing, embarrassing, and frustrating, so you might wonder why it happens.
Khóc trong thực tế là một phản ứng phổ biến đối với cơn giận dữ vì giận dữ thường là kết quả của việc cảm thấy bị tổn thương hoặc buồn bã, theo Sabrina Romanoff, Tiến sỹ tâm lý, một nhà tâm lý học lâm sàng và giáo sư tại Đại học Yeshiva, TP. New York.
Crying is in fact a very common response to anger as anger is often the result of feelings of hurt or sadness,1 says Sabrina Romanoff, PsyD, a clinical psychologist and professor at Yeshiva University, New York City.
Bà cũng chia sẻ thêm, “ban đầu người ta dễ bộc lộ sự tức giận, thay vì thể hiện sự yếu đuối hay công nhận và thể hiện tâm trạng thất vọng.” Một khi bạn bộc lộ cơn giận của mình ra, bạn có thể dễ dàng chạm đến nỗi đau và những cảm xúc ẩn giấu trong lòng có liên quan, đó là lý do tại sao bạn có thể sẽ khóc khi nổi giận.
“It can be easier to express anger initially, rather than the vulnerability that comes with acknowledging and displaying dejection,” says Romanoff. Once you express your anger, she says you can more easily access the pain and other underlying emotions it is connected to, which is why you might cry when you’re angry.
Dưới đây là những gì bạn cần biết về phản ứng với cơn giận bằng cảm xúc và cách kiểm soát nó.
Here’s what you need to know about your emotional response to anger and how you can manage it.
- Phản ứng với cơn giận bằng cảm xúc. Emotional Reactions to Anger
Tức giận có thể khơi gợi ra vô vàn những cảm xúc, dao động từ hung dữ và tiêu cực đến buồn bã và trầm uất. Dưới đây là giải thích của TS. Romanoff cho một số phản ứng cảm xúc xuất hiện khi con người ta giận dữ.
Anger can elicit a host of emotions, ranging from aggression and negativity to sadness and depression. Below, Romanoff explains some of the emotional reactions people experience in response to anger.
Hung hăng. Aggression
Có thể bao gồm hành động hung dữ công khai, như đập vỡ đồ đạc hoặc đấm đá vào tường. Ngoài ra, con người ta còn thể hiện cơn giận gián tiếp qua những lời nói mỉa mai – điều này giúp họ xua tan đi những ham muốn hung hăng bằng phương thức chế ngự chúng.
This can include overt aggression or action, such as breaking things or punching walls. Alternatively, people express their anger indirectly through sarcasm—this allows them to dispel their aggressive impulses in a sublimated way.
Trầm cảm và lo âu. Depression and Anxiety
Phản ứng cảm xúc thứ phát thường gặp nhất khi con người ta giận dữ là trầm uất và lo âu.
The most common secondary emotional reactions to anger are depression and anxiety.
Từ bé chúng ta đã được dạy rằng giận dữ sẽ ăn mòn chúng ta, là mối đe dọa với các mối quan hệ. Vì vậy, chúng ta làm đủ mọi cách để bảo vệ người khác khỏi cơn giận của bản thân, bằng cách thay thế nó với những cảm xúc ít mang tính đe dọa rõ ràng hơn, như trầm cảm và lo âu. Hệ quả là chúng ta phải mang theo gánh nặng cảm xúc khó chịu này trong người.
We are taught at a young age that anger is corrosive and threatens attachments and relationships. Therefore, we go to great lengths to protect others from our anger, by replacing it with less outwardly threatening emotions, like depression and anxiety. The consequence is that we must bear the burden of these internally distressing emotions.
Khóc là một cách cơ thể giải phóng cảm xúc, có thể là cả tức giận và buồn bã.
Crying is a physical manifestation of releasing emotions, which can include both anger and sadness.
— Sabrina Romanoff, Sydney
Nguồn: Alo Bacsi
Phê bình. Criticism
Con người ta cũng có xu hướng hay chê bai người khác khi đang nổi giận. Thay vì giải quyết vấn đề theo hướng xây dựng, họ lại tìm kiếm lỗi lầm ở người khác nhằm trả đũa.
People also tend to become critical when they’re angry. Instead of constructively addressing the problem, they find fault in others in the pursuit of retaliation.
2. Khóc lúc tức giận: Điểm cộng và điểm trừ. Pros and Cons of Crying When You’re Mad
Romanoff đã liệt kê ra một số điểm cộng và điểm trừ của việc khóc khi nổi giận.
Romanoff lists some of the benefits and drawbacks of crying when you’re mad.
Ích lợi khi khóc lúc nóng giận. Benefits of Crying When You’re Mad
Khóc là một dạng hành vi tự làm dịu bản thân; nó buộc bạn phải điều tiết và kiểm soát hơi thở, tập trung hít vào và thở ra, và làm giảm nhịp tim, cho đến khi bạn trở lại trạng thái bình tĩnh.
Crying is a form of self-soothing;2 it forces you to regulate and control your breath, focus on your inhalation and exhalation patterns, and decrease your heart rate, until you return to a calm state.
Khóc không phải là dấu hiệu của sự yếu đuối; thay vào đó, nó chỉ ra rằng tình huống đang diễn ra quan trọng với bạn và bạn có cảm xúc mạnh mẽ với nó. Để cảm xúc dẫn dắt cũng tốt. Nước mắt giúp bạn hiểu bản thân hơn và tác động của tình huống lên bạn.
Crying is not a sign of weakness; rather it is an indicator that the situation is important to you and you have strong feelings toward it. It is always helpful to use your emotions as a guide. Tears help you understand more about yourself and the impact the situation has on you.
Đôi khi, con người ta rơi nước mắt vì bối rối bất ngờ. Điều này cho thấy ta không nhận thức rõ hay hiểu rõ phản ứng cảm xúc của mình mãnh liệt thế nào. Nước mắt có thể như một chiếc la bàn, hướng bạn đến những “địa hạt” cần đào sâu và xử lý hơn của tâm trí.
Sometimes people experience their tears as coming out of the blue. This can indicate that they have little awareness or insight into the intensity of their emotional reactions. Tears can act as a compass, directing you to areas that require deeper examination and processing.
Bất lợi của việc khóc khi nổi giận. Disadvantages of Crying When You’re Mad
Khóc có thể gây bất lợi khi bạn đang ở trong một tình huống không muốn người khác biết được cảm xúc thật của mình. Có thể là vì bạn tin nó có thể thay đổi góc nhìn của mọi người về bạn.
Crying can be disadvantageous when you are in a situation in which you don’t want others to know how you’re truly feeling. This could be due to how you believe it might change their perception of you.
Ví dụ, bạn cho rằng mọi người nghĩ tiêu cực về bạn, cho rằng bạn là người đang cố tình thu hút chú ý, kết luận rằng bạn không thể kiểm soát được tình huống, hoặc mất đi tôn trọng dành cho bạn.
For instance, you may think that they will perceive you negatively, assume you are being manipulative, conclude that you cannot manage the situation, or lose respect for you.
Những bất lợi này đều liên quan đến hành vi rơi lệ trong bối cảnh có nhiều người khác, vì vậy, bạn nên tách bản thân khỏi hoàn cảnh đó để bản thân có thể bộc lộ cảm xúc ở một không gian an toàn và riêng tư.
These disadvantages pertain to crying in the context of others and should be separated from you being able to express your emotions within a private and safe space.
Bạn nên cố chấp nhận và chào đón những cảm xúc này khi bạn đã thấy an toàn để làm như vậy, vì chúng có thật và nắm giữ chìa khóa thông tin quan trọng thể hiện cách bạn phản ứng với tình huống xung quanh mình.
You should strive to embrace and welcome your emotions when you feel safe to do so, because they are valid and hold the key to important information about how you are reacting to situations around you.
3. Cách xử lý khi rơi nước mắt lúc tức giận. Coping With Tears When You’re Mad
Romanoff chia sẻ một số cách giúp bạn có thể đối phó với những giọt nước mắt và cơn giận một cách lành mạnh hơn.
Romanoff shares some strategies that can help you cope with your tears and your anger in a healthy manner.
Hít thở sâu. Take Deep Breaths
Túc giận xuất hiện do bởi những thay đổi tâm lý và sinh lý của cơ thể, như tăng nhịp tim, huyết áp và adrenaline. Những thay đổi này có thể làm gia tăng phản ứng của bạn và làm suy giảm khả năng đưa ra quyết định hợp lý.
Anger causes psychological and physiological changes in your body, such as increased heart rate, blood pressure, and adrenaline.3 These changes can speed up your reactions and reduce your ability to make rational decisions.
Hít thở sâu là một cách tốt để bình ổn tâm trạng. Ngưng một vài giây và tập trung vào hơi thở sẽ giúp bạn thận trọng hơn trong giao tiếp và phản ứng của bản thân trước hoàn cảnh.
Taking deep breaths is a good way to calm yourself down.4 Pausing for a moment and focusing on your breath allows you to be more deliberate in your communication and your response to the situation.
Nói về cảm xúc của mình. Communicate Your Feelings
Một phần lý do khiến cơn giận vẫn không nguôi bớt là vì có một ranh giới nào đó đã bị xâm phạm và bạn cảm thấy người khác không nhìn nhận hoặc đối xử không đúng với bạn. Tức giận là một phản ứng lớn, và bạn khó mà ngó lơ nó được.
Part of the reason anger is sustained is because a boundary was violated and you felt unseen or mistreated. Anger is a big reaction that is hard to ignore.
Chính vì vậy, bạn cần xử lý và trao đổi thẳng thắng những cảm nhận của bản thân. Không có nghĩa là bạn phải nổi giận đùng đùng, mà thay vào đó, hãy “trút” chúng ra với một người bạn hoặc người thân trong gia đình, hoặc viết ra những nỗi bực dọc của mình.
Therefore, it’s important to process and communicate how you are feeling. This doesn’t mean you should have an angry outburst, but rather vent to a friend or family member, or write out your frustrations in a journal.
Viết ra suy nghĩ giúp bạn nhìn nhận tình huống một cách rõ ràng hơn, hiểu cái gì đã châm ngòi cho cơn giận và rồi phản ứng một cách hiệu quả hơn. Tương tự, có một người bạn hay một người thân trong gia đình mà bạn tin tưởng biết công nhận và cảm thông với những gì bạn đang trải qua cũng giúp bạn bình tâm hơn.
Writing out your thoughts allows you to see the situation more clearly, understand what triggered your anger and then respond more effectively. Similarly, having a friend or family member whose opinion you trust to validate and empathize with your experience can help calm you down.
Giữ bình tĩnh ở nơi công cộng. Maintain Your Composure in Public
Có nhiều khi bạn tức giận nhưng lại không muốn khóc nơi đông người. Ví dụ, như không muốn khóc ở một nhóm nhiều người hay trước mặt những người mà bạn cho rằng không hiểu được hoàn cảnh của bạn.
There may be times when you get mad but don’t want to cry around the people you’re with. For instance, this might include not wanting to cry in front of a big group or in front of people who might not comprehend your situation.
Trong những lúc như thế này, bạn chỉ nên tạm thời đè nén những giọt nước mắt của mình nếu điều đó có thể giúp bảo vệ bạn khỏi những tình huống bất lợi khiến bạn bị kỳ thị hoặc hiểu lầm.
In these situations, you should only temporarily suppress your tears if doing so protects you from adverse situational contexts that might lead to stigmatization or misunderstandings.
Nếu cần, hãy nói với người ở cạnh bạn rằng bạn muốn ngừng lại một chút, đổi đề tài, hoặc không nói về điều này ngay bây giờ nhưng có thể bàn nó vào lúc khác khi bạn có thể xử lý nó ổn hơn. Điều này sẽ giúp trấn an đối phương rằng bạn không né tránh và cũng cho bạn đủ không gian để điều tiết bản thân.
If you need to, tell the person you are with that you would like to pause, change the subject, or not speak about this right now but would like to return at another time when you are more capable of addressing it. This gives the other person reassurance that you’re not being avoidant and also gives you space to regulate yourself.
Bạn cũng có thể thử “chia ngăn” và bỏ vào đó những suy nghĩ khiến bạn muốn khóc. Cam kết với bản thân rằng bạn sẽ trở lại với những cảm xúc này sau và rồi quay lại với công việc cần làm.
You can also try to compartmentalize the thoughts that are triggering your tears. Commit to yourself that you will revisit these emotions later and then return to the task at hand.
Mường tượng hóa cũng khá hữu ích trong những lúc như thế này. Ví dụ, tưởng tượng những suy nghĩ trong bạn như những tấm ảnh hoạt hình và thử nhẹ nhàng đặt để chúng vào các ngăn tủ chứa đồ, bạn có thể ghé thăm nó vào một thời điểm thích hợp hơn.
Visualization can be helpful in these moments. For example, imagine your thoughts being depicted as cartoon photos and visualize placing them safely into a filing cabinet, until a more appropriate moment to revisit them.
Nếu bạn không thể kiểm soát cảm xúc của bản thân, bạn luôn luôn có thể lựa chọn rời đi. Đôi khi tách mình ra khỏi tình huống sẽ tốt hơn cho bạn, dành thời gian trấn tĩnh bản thân, và tìm hiểu phản ứng kiểu này khi ở thái thái kiểm soát tốt bản thân hơn.
If you are unable to control your emotions, you always have the opportunity to leave. Sometimes it’s better to remove yourself from the situation, take time to compose yourself, and then explain your response when you have more self-control.
Giải phóng cảm xúc. Release Your Emotions
Khi bạn cảm thấy an tâm – hoặc với người bạn tin tưởng, hoặc khi ở một mình – bạn nên chấp nhận rơi nước mắt như một hình thức thanh tẩy. Khóc là một công cụ bẩm sinh giúp điều hòa cảm xúc và không nên bị kiềm lại khi cảm xúc trong bạn cần được điều tiết. Nó là một cơ chế tích hợp nhằm xử lý và kiểm soát những cảm xúc cường độ mạnh.
When you feel safe—either with others you trust, or on your own—you should embrace your tears as a form of catharsis. Crying is an innate tool for emotional regulation, and shouldn’t be resisted in moments when you need to be regulated. It is a built-in mechanism to process and manage intense feelings.
4. Kết luận. Final words
Khóc là một phản ứng thường gặp khi ta tức giận, vì cơn giận thường bị châm ngòi bởi những tình huống gây tổn thương. Khóc có thể giải phóng cảm xúc và giúp bạn hiểu rõ cảm xúc của mình hơn.
Crying is a common reaction to anger, since anger is often triggered by situations that hurt you. Crying can provide emotional release and help you understand your feelings better.
Tuy nhiên, khóc ở nơi công cộng hoặc với những người bạn không mấy thoải mái khi ở bên có thể làm bạn xấu hổ và bực bội. Hít thở sâu, đổi chủ đề, và gác lại cảm xúc sang một bên trong một phút và quay trở lại với chúng vào một thời điểm thích hợp hơn có thể là những hướng xử lý khá hữu ích.
However, crying in public or with people you’re not comfortable with can be embarrassing and frustrating. Taking deep breaths, changing the topic, and putting your emotions aside for a minute and revisiting them at a more appropriate time can be helpful.
Tham khảo. Sources
Green JA, Whitney PG, Potegal M. Screaming, yelling, whining and crying: categorical and intensity differences in vocal expressions of anger and sadness in children’s tantrums. Emotion. 2011;11(5):1124-1133. doi:10.1037/a0024173
Sharman LS, Dingle GA, Vingerhoets AJJM, Vanman EJ. Using crying to cope: Physiological responses to stress following tears of sadness. Emotion. 2020;20(7):1279-1291. doi:10.1037/emo0000633
American Psychological Association. Controlling anger. 2005.
Nemours Foundation. Dealing With Anger. Reviewed August 2015.
Nguồn: https://www.verywellmind.com/why-do-i-cry-when-i-m-mad-5210854
